ก่อนอื่นต้องขออภัย เนื่องจากมีคุณผู้อ่านได้มาแสดงความคิดเห็น และสอบถามแนวทางการแก้ปัญหา พอดีลืมดูในคอมเมนท์ ก็เลยถือโอกาสเอาคำถามมาเป็นประเด็นแหะ แหะ ง่ายๆคือสมองไม่บรรเจิดครับช่วงนี้ เอาล่ะ คือมีคำถามจากคุณเอกสิทธิ์เรื่องโรคผิวหนัง นะครับแนวทางการแก้ไขได้บอกไปแล้ว ในบทความเรื่อง ออกซี่เตตราไซคลิน ทีนี้เรามาคุยกันคร่าวๆเกี่ยวกับโรคผิวหนังในแพะ พอเป็นข้อมูลเบื้องต้นกันก่อนนะครับ
โรคผิวหนังในแพะ ที่พบโดยทั่วไป ในแพะสามารถแบ่งออกได้เป็นกลุ่มคือ เชื้อรา ปรสิต ไวรัส และแบคทีเรีย
โรคเชื้อรา
พูดกันบ้านๆเลย คือโรคขี้กลากครับ พวกนี้มันจะเป็นมากๆในกรณีที่ความชื้นสูง ก็หน้าฝนบ้านเราน่ะแหละครับ และก็การมีคอกที่สกปรก เนื่องจากฝนตกหนัก คนงานขี้เกียจ เฉอะแฉะล้างยาก
ไอ้โรคขี้กลากเนื่ยมันสามารถเกิดได้แทบทั่วตัว คุณผู้ชายบางท่านน่าจะทราบดี(สังคังครับท่าน มันก็เกิดจากเชื้อรานี่แหละ ชอบเกิดตรงขาหนีบ นอกเรื่องอีกแล้ว อิอิ) ในแพะอาการที่พบจะเป็นลักษณะเด่นคือขนร่วง เป็นวงๆ ประมาณเหรียญห้าบาท สิบบาท จากนั้นก็อาจจะลามหากันขยายเป็นวงใหญ่ได้ ถ้าไม่มีการรักษา และโปรดอย่าลืมนะครับ ขี้กลากแพะติดคนนะครับ
การรักษาก็ง่ายๆ ครับ แต่ต้องอาศัยเวลาหน่อยบางทีอาจเป็นเดือน ก็ยาที่น่าใช้ก็ Clotrimazole หรือ ketoconazole ครีมทาบางทุกวัน ประมาณ 2อาทิตย์ ก่อนทาก็ใช้ เบตาดีนผสมกับสบู่เหลวขัดๆ ให้ขี้ไคลออกไปบางส่วนก่อนแล้วค่อยทาครีม หรือถ้าขี้เกียจมาก ก็นี่เลย ยาม่วงอาบหรือทา
แต่โรคขี้กลากเนี่ยหลักการทั่วไปมันจะไม่เกิดง่ายๆนักถ้าแพะสุขภาพสมบูรณ์ คือแพะมันจะมีภูมิของมันอยู่แล้ว ดังนั้นอาหารต้องคุณภาพดีนะครับ อาหารดี จัดการดี มีชัยไปกว่าครึ่ง
โรคปรสิตภายนอก
เห็บ เหา ไร หนอน พวกนี้เป็นปรสิตอาศัยอยู่นอกร่างกายแพะ เห็บกับเหาทุกท่านอาจจะทราบดี เนื่องจากมองเห็นด้วยตาเปล่า แต่ไรบางท่านอาจจะไม่เคยเห็น มันเป็นสาเหตุให้เกิดขี้เรื้อนครับ ( 2ขี้แล้วนะครับ ขี้กลาก กับขี้เรื้อน) อาการที่พบก็เป็นสะเก็ด และมีอาการคันค่อนข้างรุนแรงบางตัวคันถึงเลือดเลย
การรักษาก็ง่ายมาก ไอเวอร์เม็คฉีดใต้หนัง อาทิตย์ละครั้ง 3ครั้งติดต่อกัน พร้อมกับมีการพ่นตัวแพะ ด้วยอะมิทราซ(ถ้าไม่มีอะมิทราซ อาจจะเป็นพวก ไซเปอร์เมทรินก็ได้) พ่นคอกด้วยนะครับ ส่วนพวกเหาและเห็บ มันจะตาย ถ้าตัวไหนเป็นหนักให้ฉีดยาปฏิชีวนะเช่นออกซี่เตตร้าไซคลินร่วมด้วย สมัยนี้ยาฆ่าแมลงพวกนี้มีประสิทธิภาพมากลองเลือกใช้ดูนะครับ ระวังเรื่องความเป็นพิษของมันด้วย เพราะแมลงมันยังตาย แล้วคนจะไปเหลืออะไร
โรคที่เกิดจากไวรัส
โรดปากเปื่อยหรือSoremouth เป็นคนละโรคกับFMD หรือโรคปากและเท้าเปื่อยนะครับ ไอ้โรคนี้เป็นโรคที่พบเฉพาะในแพะ สร้างความเสียหายได้มาก เพราะมันจะพบมากในแพะอนุบาล หรือบางครั้งโชคร้าย เกิดในแม่แพะที่กำลังรีดนม โดยจะเกิดมากในบริเวณเต้านม ส่วนลูกแพะจะเกิดที่มุมปาก และเพดานลิ้น ทำให้ดูดนมไม่ได้ ปากเจ็บ อัตราการตายสูงมาก เพราะแม่ที่เป็นก็จะเจ็บเต้านมไม่ยอมให้ลูกดูด
ลักษณะที่พบมันจะเป็นตุ่มๆ ใสๆก่อนแล้วค่อยแตกเป็นแดงเหมือนหูด ถ้าเป็นมากๆอาจจะลามเป็นก้อนใหญ่ๆได้ พอนานๆไปก็จะเป็นสะเก็ด หลุดออกแล้วเป็นใหม่ มีข่าวร้ายและก็ข่าวดี ครับข่าวดีคือ โรคนี้เป็นครั้งแรกในฝูงที่ไม่เคยเป็นเลย จะค่อนข้างรุนแรง แต่แพะสามารถ สร้างภูมิคุ้มกันด้วยตัวของมันเองได้ พูดง่ายๆคือเป็นแล้วจะไม่ค่อยเป็นอีก หรืออัตราการเป็นน้อยลง
แพะบางตัวอาจจะเป็นพาหะได้ แต่ที่แน่ๆ มันต้องมีการสูญเสียเป็นธรรมดา แนวทางป้องกันครับ แพะมาใหม่ควรแยกจากแพะเดิมก่อนแล้วค่อยดูอาการ ก่อนรวมฝูง การรักษาก็ง่ายครับ ยาม่วง พร้อมกับฉีดยาปฏิชีวนะ ร่วมด้วย หรืออาจจะเป็นครีมที่มียาปฏิชีวนะอะไรก็ได้ทาบางๆดูครับ วัคซีนป้องกันไม่มีขายในไทย แต่โดยส่วนตัวไม่แนะนำให้ใช้ครับ ลืมบอกอีกอย่างติดคนครับ ต้องใส่ถุงมือนะครับ
โรคที่เกิดจากแบคทีเรีย
เกิดจากเชื้อ Staphylococci พูดง่ายๆก็ประมาณสิวนั่นแหละคับ เป็นตุ่มหนองตามผิวหนังทั่วไป การรักษาง่ายครับเพ็นนิซิลลินก็ใช้ได้แล้วครับ หรือให้ดีก็ ทาครีมทีมียาปฏิชีวนะก็ได้ครับ
หมายเหตุ โรคผิวหนังยังมีอีกเยอะครับ ที่พูดมานี่มันยังไม่หมดหรอก แต่เอาคร่าวๆไปรักษากันเองได้ครับ แล้วเจอกันใหม่อีก 2วันครับ
วันอังคาร, กันยายน ๑๘, ๒๕๕๐